Πέντε δισεκατομμύρια χρόνια (Διήγημα)

1967
Η εξέταση μόλις είχε τελειώσει και ευτυχώς την είχα γλιτώσει. Όχι ότι δεν αγαπούσα την Αστρονομία, αλλά το προηγούμενο απόγευμα είχα προτιμήσει να πάω για μπιλιάρδο με κάποιους φίλους και το ένα στοίχημα έφερε το άλλο. Στο τέλος έμεινα ταπί και γύρισα πολύ αργά στο σπίτι και δεν πρόλαβα να προετοιμαστώ καλά για τα μαθήματα της επομένης.
Η εξέταση μόλις τελείωσε. Μια ανάσα ανακούφισης για τους περισσότερους μαθητές της δευτέρας Λυκείου. Κάθισα πιο αναπαυτικά στο θρανίο μου και ετοιμάστηκα να απολαύσω την παράδοση. Ο καθηγητής της Αστρονομίας είναι ο ίδιος που μας κάνει και Φυσική. Στη Φυσική είναι αυστηρός και απαιτητικός γιατί μας ετοιμάζει για τις εξετάσεις. Στην Αστρονομία, που είναι και η αγάπη του, γίνεται άλλος άνθρωπος. Μας μιλάει για τους κομήτες σαν να μιλά για τα παιδιά του. Οι πλανήτες είναι οι φίλοι του. Ξέρει απέξω όλες τις αποστολές που έχουν γίνει σ’ αυτούς μέχρι τώρα. Εκεί όμως που παθιάζεται περισσότερο είναι όταν μιλά για την παράξενη ζωή που έχουν τα άστρα. Πώς μπαίνουν στην «κύρια ακολουθία», δηλαδή την ενηλικίωσή τους και πώς κάποτε βγαίνουν απ’ αυτή και ετοιμάζονται για τα εκρηκτικά γηρατειά και τον τελικό τους θάνατο που τα μετατρέπει άλλοτε σε αινιγματικές μαύρες τρύπες, άλλοτε σε άστρα νετρονίων που περιδινούνται με ταχύτητα ασύλληπτη ή άλλοτε σε λευκούς νάνους ανάλογα με τη μοίρα του καθενός τους. Και εμείς οι μαθητές καθόμαστε και ταξιδεύουμε νοερά στο απέραντο σύμπαν και βλέπουμε τα καημένα τα άστρα να γεννιόνται, να ενηλικιώνονται και τελικά να οδεύουν αδύναμα να αντιδράσουν προς τον αδυσώπητο θάνατό τους!
- Κύριε, ο ήλιος μας πότε θα πεθάνει; Ακούστηκε από την άλλη άκρη της τάξης ο συμμαθητής μου και με προσγείωσε ανώμαλα.
- Μα το είπαμε. Σε πέντε περίπου δισεκατομμύρια χρόνια. Νωρίτερα βέβαια θα αρχίσει να ζωηρεύει και να μεγαλώνει σε όγκο. Η ακτίνα του θα ξεπεράσει την τωρινή απόσταση γης – ήλιου και φυσικά πρώτα θα τσουρουφλίσει αφάνταστα τη γη και μετά θα την καταπιεί στα πυρωμένα σωθικά του. Αλλά αυτό θα γίνει μετά από πέντε δισεκατομμύρια χρόνια περίπου. Κανείς από μας δε θα ζει τότε για να απολαύσει το μεγαλειώδες θέαμα…
Πέντε δισεκατομμύρια χρόνια, σκέφτηκα, είναι πάρα πολλά. Πέντε χιλιάδες χρόνια πάνε από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να έχει πολιτισμό, πέντε εκατομμύρια χρόνια είναι χίλιες φορές αυτό το χρονικό διάστημα. Ασύλληπτα τεράστιο! Τα πέντε δισεκατομμύρια χρόνια είναι χίλιες φορές μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το προηγούμενο! Το μυαλό μου δε θα μπορέσει ποτέ να φανταστεί το μέγεθός του. Παρόλα αυτά η γη μας κάποτε θα χαθεί! Το είπε ο πάνσοφος καθηγητής μας και αυτό μου προκαλεί φόβο και απογοήτευση. Δεν είναι δυνατόν να αλλάξουμε αυτή την πορεία; Γιατί η όμορφη γη μας να χαθεί μέσα στην φλογισμένη αγκαλιά του ήλιου; Γιατί ο ζωογόνος ήλιος, ο πατέρας της γης, κάποια στιγμή να την καταπιεί;
2007
Έχουν περάσει σαράντα χρόνια από τότε που καθόμουνα στο δεύτερο θρανίο και παρακολουθούσα Αστρονομία και η αίσθηση εκείνου του κενού και της απογοήτευσης δεν έχει ξεχαστεί. Είναι από τα συναισθήματα που έχουν χαραχθεί μέσα μου ανεξίτηλα και επανέρχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα για να μη με αφήσουν να ησυχάσω. Σήμερα όμως αυτή η σκέψη με έκανε να κλάψω.
Πώς τα πέντε δισεκατομμύρια χρόνια πέρασαν τόσο γρήγορα; Πώς φτάσαμε τόσο κοντά στο τέλος της γης μας, τόσο κοντά που φοβάμαι ότι θα ζήσω να δω το θάνατό της; Όχι, ο πατέρας ήλιος δεν τρελάθηκε, δε γέρασε ακόμα, δεν πείνασε τόσο για να καταπιεί τη γη όπως ο Κρόνος κατάπινε τα παιδιά του. Ούτε η γη επαναστάτησε στην πατρική επιμέλεια και αποφάσισε να εγκαταλείψει τη τροχιά γύρω του. Το τέλος ήρθε από εμένα τον άνθρωπο και από κάθε άνθρωπο που την κατοικεί. Δεν λέω ότι είμαι κακός. Δε φταίω για τα αέρια θερμοκηπίου που παράγω, όπως το λιοντάρι δεν έχει φταίει για τα άγρια ζώα που τρώει. Δεν φταίω για το αυτοκίνητό μου, τη θέρμανσή μου, τον κλιματισμό μου, για το φαΐ που τρώω, γιατί χωρίς αυτά δε μπορώ να ζήσω. Κανείς άνθρωπος στη γη και καμιά δραστηριότητα δεν είναι κατακριτέα. Πώς μπορώ να κατακρίνω τη βιομηχανία που παράγει αυτοκίνητα, αφού και εγώ είμαι αγοραστής; Εκείνο που φταίει είναι ότι γίναμε πολλοί. Γίναμε περισσότεροι από αυτούς που μπορεί να σηκώσει η γη. Αλλά και η γη δε φταίει γι αυτό. Και αν ήταν ακόμα μεγαλύτερη και μπορούσε να χωρέσει εκατονταπλάσιους ανθρώπους, πάλι θάφτανε μια στιγμή που θα γινόμασταν τόσο πολλοί που πάλι δε θα μας χωρούσε. Εκείνο που φταίει είναι η ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού μας.
«Πρέπει να γίνετε πολύτεκνοι γιατί κάποια στιγμή δε θα δικαιολογούμε τα εδάφη που κατέχουμε» μας είπαν οι πολιτικοί μας και θέσπισαν μέτρα για να μας ενθαρρύνουν. «Να κάνετε πολλά παιδιά για να εφαρμόσετε την εντολή του θεού αυξάνεστε και πληθύνεσθε και κατακυριεύσατε της γης» μας είπε η εκκλησία. «Είναι χαρά και ευτυχία τα πολλά παιδιά μας είπαν οι κοινωνιολόγοι». Το ίδιο όμως είπαν και σε όλους τους λαούς οι εκάστοτε τσαρλατάνοι τους…
Πότε θα μάθουμε ότι η ευτυχία μας δεν εξαρτάται από το έθνος που ζούμε, από το πλήθος των παιδιών μας, από την πίστη μας στα λόγια των «αντιπροσώπων» του θεού; Πότε θα αντιληφθούμε ότι με το να πληθαίνουμε ασυλλόγιστα φτάσαμε στο τέλος της ιστορίας της ανθρωπότητας και ίσως και της γης με τη σημερινή της μορφή και τους κάθε λογής και είδους κατοίκους της;

Φιλώτας